Ook voelen zij zich bijna twee keer zo vaak eenzaam als mensen uit de algemene Nederlandse bevolking. Dat blijkt uit de zesde editie van de Dementiemonitor Mantelzorg, een tweejaarlijks landelijk onderzoek van Alzheimer Nederland en het Nivel. Dit jaar werden 4.459 mantelzorgers bevraagd over ondersteuning, belasting, zorg en de impact van mantelzorg op hun leven.
Samenvatting
1. Mantelzorgers van mensen met dementie zijn relatief vaak eenzaam
2. Mantelzorgers zorgen meer dan in 2016, maar voelen zich minder vaak overbelast dan in 2016
3. Meer kans op ontspoorde mantelzorg bij vermindering sociale contactmomenten
4. Mantelzorg geeft ook positieve ervaringen
5. Mantelzorgers vragen nog weinig hulp van buren of vrienden
6. Minder begrip onder mensen die verder afstaan van een persoon met dementie
7. Het aanbod aan zorg en ondersteuning krijgt een ruim voldoende
8.Mantelzorgers vaak niet gewezen op hun recht op casemanagement dementie
9. Nieuwe technologische hulpmiddelen worden weinig gebruikt
10. Vast personeel dat de persoon met dementie goed kent is nodig in zorginstellingen
11. Nog steeds onvoldoende, passende activiteiten in zorginstellingen
Gegevens Provincie Groningen en oproep om door te gaan met een goed beleid
Er komt nog een afzonderlijk rapport over de Provincie Groningen. Daarbij is nu al bekend dat de respons per gemeente te laag is om daar een conclusie uit te kunnen trekken. Het rapport biedt wel ondersteuning is aan de belangenorganisaties en de gemeenten om door te blijven gaan met aandacht te blijven geven aan mantelzorg; daarbij ook goed bekend te maken dat er mantelzorgondersteuning is. Daarmee pro-actief bevorderend dat zoveel mogelijk wordt voorkomen dat er overbelasting bij mantelzorgers ontstaat zodat zij minder risico krijgen op uitval en de mensen met dementie (nog) eerder naar een verpleeghuis moeten gaan.
Mantelzorg is vaak zowel lichamelijk als geestelijk zwaar: uit de monitor komt naar voren dat ongeveer 1 op de 8 mantelzorgers van mensen met dementie zich zwaar belast of overbelast voelt. Bijna de helft van de mantelzorgers die deelnamen aan de monitor gaf aan dat de zorg voor hun naaste vooral op hen neerkomt en dat familieleden of vrienden geen wezenlijk aandeel in de zorg hebben. 1 op de 5 mantelzorgers zegt zelfs geen ondersteuning te ontvangen van familie, vrienden, buren of kennissen bij de zorg voor hun naaste wanneer ze dat nodig hebben.
Ook hier blijkt opnieuw dat het is belangrijk dat mantelzorgers iemand hebben die een luisterend oor biedt en er voor hen is. Overbelasting tegengaan, vraagt ook om mentale ondersteuning en het versterken van het sociale netwerk. Professionals, thuis én in het verpleeghuis, dienen hier oog voor te blijven houden.’’
Mantelzorgers hebben niet alleen behoefte aan ondersteuning bij de dagelijkse verzorging van hun naaste en aan huishoudelijke hulp, zo blijkt uit de monitor, maar ook aan vormen van ondersteuning die de mantelzorger lucht geeft, zoals respijtzorg. Bij respijtzorg wordt de zorg tijdelijk overgenomen van de mantelzorger. Dat kan de zorgdruk verlichten en de mantelzorger helpen zijn of haar sociale contacten in stand te houden.
Het aantal contactmomenten met familie en vrienden neemt voor de meeste mantelzorgers af vanaf het moment dat bij hun naaste dementie wordt vastgesteld en zij de zorg krijgen voor hun naaste. De vermindering in sociale contacten is een risicofactor voor ongewenst gedrag van mantelzorgers jegens de naaste, zo laat de monitor zien. Hierbij gaat het om het verliezen van het geduld, schreeuwen of schelden en in enkele gevallen om ruw behandelen van de naaste.
De casemanager dementie speelt een zeer belangrijke rol bij de ondersteuning van mantelzorgers, zo blijkt uit de monitor. Mantelzorgers vinden de begeleiding van een casemanager, naast hulp bij verzorging en verpleging, de meest noodzakelijke vorm van ondersteuning om de naaste zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Uit de Dementiemonitor Mantelzorg 2018 blijkt echter dat net als in 2016 de helft van de ondervraagde mantelzorgers aangeeft niet te zijn gewezen op hun recht op een casemanager dementie volgens Alzheimer Nederland.
Daarbij de nuancering dat mensen in de situaties dat er al veel aan de hand is in een gezin of familie dat zij mogelijk wel al goed ondersteund worden. Er is geen recht op een casemanager dementie maar recht op casemanagement dementie. In Nederland wordt de uitvoering van die taak nu eenmaal verschillend benoemd in de functies. Daarom moet ook goed bekend blijven worden gemaakt dat mensen met dementie recht hebben op casemanagement dementie; dat kan een casemanager dementie of dementieverpleegkundige zijn of een verpleegkundige die ook de taak casemanagement dementie zijn; of een trajectbeleider of zorg coördinator.
De mens met dementie gaat -als het thuis niet langer gaat – naar een verpleeghuis . Maar deze verhuizing betekent niet dat de mantelzorg stopt. Meer dan de helft van de mantelzorgers zorgt nog steeds meer dan 5 uur per week voor hun naaste, 20% zelfs meer dan 10 uur per week. Daarom blijft aandacht nodig voor mantelzorgers als mensen thuis wonen; als mensen in een andere vorm van wonen gaan wonen of naar een kleinschalig of grootschalig verpleeghuis gaan.
Meer informatie
Lees meer in de Dementiemonitor 2018 Mantelzorgers over ondersteuning en de impact over hun leven of lees de informatie van Alzheimer Nederland hierover op https://www.alzheimer-nederland.nl/ en informatie op over mantelzorg https://www.mensenmetdementiegroningen.nl/mantelzorg-ondersteuning-mantelzorgers/
met verhalen en praktijkervaringen van mantelzorgers en de organisaties die ondersteuning kunnen geven.
Be the first to comment