Onafhankelijke cliëntondersteuning is er voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Als u in een situatie komt of verkeert waarin u voor een korte of langere tijd een beroep moet doen op hulp of ondersteuning, dan loopt u het risico dat overgeleverd bent aan wat er voorhanden is of wat de hulpverlener vindt dat er moet gebeuren. U bent de regie op zo’n moment kwijt en dat kan u kwetsbaar en onzeker maken. Er zijn natuurlijk ook situaties denkbaar dat u er voor kiest om minder zelf de regie uit te voeren maar afspraken te maken met een zorg coördinator of casemanager dementie. Om de cliënt zelf keuzes te laten maken en te laten beslissen over de inrichting van zijn leven gaan professionals uit van bijvoorbeeld de volgende punten: gelijkwaardigheid, gericht zijn op wensen en mogelijkheden om samen te zoeken naar duurzame oplossingen die passen bij iemands belevingswereld. Lees meer in de Zelfredzaamheidsmeter 10 levensgebieden en de Infographic Wat werkt bij eigen regie
Wilt u advies over hoe u uw zorg of hulp kunt regelen? Ervaart u problemen of knelpunten en komt u er zelf niet uit? Praat er over in uw gezin, familie of eigen netwerk.
Ook zult u merken dat als u een beroep doet op uw huisarts, het sociaal team of WIJ-team in uw gemeente of de verpleegkundige bij een aanvraag voor verpleging of verzorging thuis, dat zij veel informatie en advies geven. U kunt ook een beroep doen op een onafhankelijke cliëntondersteuner zowel bij een aanvraag bij de gemeente (WMO) als ook bij een aanvraag en uitvoering WLZ (bijv. een verpleeghuis).
Voor mensen met dementie en hun mantelzorgers zijn de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning), ZvW (Zorgverzekeringswet) en WLZ (Wet Langdurige Zorg) – ook in het persoonsgebonden budget PGB – belangrijk.
U heeft te maken met verschillende wetten en regelingen waarbij ook belangen mee kunnen spelen. Het uitgangspunt is de regie van de cliënt maar wie besluit of het nog verantwoord is dat u thuis kan blijven wonen? Lees meer in de Casus dementie tbv moreel beraad eigen regie of toch niet
Recht op onafhankelijke Cliëntondersteuning
In de Wlz (Wet Langdurige Zorg) en de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) is vastgelegd, dat iedereen recht heeft op (kosteloze) cliëntondersteuning. Mensen met een Wlz-indicatie kunnen terecht bij hun zorgkantoor of een gecontracteerde organisatie voor cliëntondersteuning in de buurt. Mensen zonder Wlz-indicatie kunnen bij de gemeente cliëntondersteuning vragen.
Op de nieuwe website kunnen cliënten eenvoudig een Co zoeken. De site bevat ervaringsverhalen, in de vorm van filmpjes en artikelen. Co staat voor Cliëntondersteuner. Cliëntondersteuners beschikken over kennis van het aanbod in zorg en ondersteuning en ze weten de weg hiernaartoe. Ze bespreken de wensen van cliënten rond zorg en ondersteuning. En hoe zorg en ondersteuning is aan te vragen. Op https://www.clientondersteuning.co.nl/ is informatie te vinden over cliëntondersteuning via de Wet langdurige zorg (Wlz) en via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).
Wat doet een cliëntondersteuner?
Een cliëntondersteuner helpt en denkt met u mee over zorg en ondersteuning: wat past bij u, welke keuzes kunt u maken? Een cliëntondersteuner helpt u om uw vraag duidelijk te maken. De cliëntondersteuner kent het zorgaanbod in uw buurt en kan bijvoorbeeld aanwezig zijn bij een gesprek. De cliëntondersteuner betrekt uw familie, mantelzorgers en vrijwilligers bij het zoeken naar oplossingen. U krijgt hulp bij de keuzes die u moet maken. U leert om de juiste hulp te regelen en verschillende soorten hulp met elkaar te combineren. De cliëntondersteuner moet onafhankelijk zijn. Hij wordt dus niet betaald door de instantie waar u mee praat.
Waar vind ik een cliëntondersteuner?
Elke gemeente behoort dat te regelen. Vraag er daarom als u in gesprek gaat met de gemeente. In de provincie Groningen zijn een aantal organisaties die op een onafhankelijke wijze cliëntondersteuning uitvoeren in het Sociaal Domein (WMO) en langdurige zorg (WLZ).
Adviespunt Zorgbelang
Het Adviespunt Zorgbelang komt op voor iedereen in de provincie Groningen die gebruik maakt van zorg en welzijn.
Zij geven informatie, advies en ondersteuning bij het oplossen van kwesties zodat u zelf weer verder kunt.
Handreiking onafhankelijke cliëntondersteuning in het Sociaal domein – WMO voor Gemeenten en Adviesraden Sociaal Domein
Onafhankelijke cliëntondersteuners helpen (OCO) inwoners om hun hulpvraag beter te formuleren en geven advies en informatie over zorg en ondersteuning. In de wet staat dat dit altijd gratis moet zijn, voor iedereen toegankelijk is en je alle vragen moet kunnen stellen. Dat kunnen vragen zijn over zorg, inkomen, woonsituatie, onderwijs of andere onderwerpen. Onafhankelijke cliëntondersteuners staan naast inwoners en denken in hun belang mee. Hoe staat het met onafhankelijke cliëntondersteuning in jouw gemeente?
In deze handreiking staat cliëntondersteuning in de Wmo en waarom focus op cliëntondersteuning waardevol is centraal. Daarnaast lees je hoe je als adviesraad een belangrijke rol kan spelen bij het agenderen, vormgeven en daarmee versterken van onafhankelijke cliëntondersteuning in de gemeente.
NB. Naast de OCO in he sociaal domen is er ook OCO als er sprake is van langdurige zorg in het kader WLZ.
Lees meer in Handreiking voor gemeenten – Hoe-organiseer-en-versterk-cliënt-ondersteuning-gemeente
Langdurige zorg
Bent u woonachtig in de provincie Groningen en heeft u te maken met langdurige zorg? U valt onder de Wet langdurige zorg (Wlz) en bent langdurig voor 24 uur per dag op zorg aangewezen. Bijvoorbeeld op verpleging, verzorging, gehandicaptenzorg of geestelijke gezondheidszorg.
Als u deze zorg ontvangt of hier binnenkort gebruik van gaat maken, dan heeft u recht op ondersteuning bij het regelen en uitvoeren van uw zorg. Dan heeft u recht op de dienstverlening van de onafhankelijke cliëntondersteuner WLZ. Meer informatie op https://adviespuntzorgbelang.nl
MEE Groningen
MEE Groningen ondersteunt u bij het regelen van uw langdurige zorg zoals u dat wilt.
Passend bij uw wensen en zo mogelijk afgestemd met uw familie en omgeving. Dat doen wij vanuit onze brede kennis en expertise van mensen met een beperking en van de Wet langdurige Zorg (Wlz). Meer informatie op https://www.meegroningen.nl
Stichting Partisipaasje Clionn
De ondersteuning van Stichting Partisipaasje Clionn voor WLZ situaties wordt vergoed door zorgkantoren Friesland en Groningen. Meer informatie op https://www.partisipaasje.nl/
Stichting Pelita – Contextgebonden en cultuursensitieve zorg en welziin met clientondersteuning voor mensen uit voormalig Nederlands-Indië
Stichting Pelita zet zich in voor mensen uit voormalig Nederlands-Indië die na afloop van de Tweede Wereldoorlog, de Bersiap of vanwege de Indonesische onafhankelijkheid naar Nederland vertrokken. Grof geschat: 300 duizend Indische Nederlanders en 12 duizend Molukkers.
Met het programma Clientondersteuning biedt Pelita onafhankelijke ondersteuning bij aanvragen in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) en de Wet Langdurige Zorg (WLZ), waarbij – waar van belang – ook aanspraken op de wetten voor oorlogsgetroffenen worden betrokken.
Meer informatie en contactgegevens Noord Nederland op de website https://www.pelita.nl
Recht op cliëntondersteuning in de WMO
Onderstaande artikelen in de WMO-2015 bevatten bepalingen die specifiek betrekking hebben op het onderdeel cliëntondersteuning.
Cliëntondersteuning: onafhankelijke ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdhulp, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen.
Bij verordening kan worden bepaald dat een cliënt een bijdrage in de WMO-kosten is verschuldigd
voor het gebruik van een algemene voorziening, niet zijnde cliëntondersteuning. Het college draagt er in ieder geval zorg voor dat voor ingezetenen cliëntondersteuning beschikbaar is en het college draagt er zorg voor dat bij de in het eerste lid bedoelde maatschappelijke ondersteuning het belang van betrokkene uitgangspunt is. Het college wijst de cliënt en zijn mantelzorger voor het onderzoek op de mogelijkheid gebruik te maken van gratis cliëntondersteuning. Lees meer in de Handreiking clientondersteuning voor gemeenten VNG
Cliënten die samen met iemand anders het (keukentafel)gesprek voeren waarderen het gesprek ook beter
Het keukentafelgesprek wordt ook beter gewaardeerd, gemiddeld geeft men een 7,1, dit was in 2015 nog een 6,8. Tijdens het gesprek mag een hulpvrager ondersteund worden door een naaste, een onafhankelijk cliëntondersteuner of desgewenst iemand anders. Hiervan maakt ongeveer 60 procent van de cliënten gebruik. Dit gaat meestal om gezins- of familieleden, buren, vrienden of andere naasten. Een op de tien maakt gebruik van een onafhankelijk cliëntondersteuner.
Mensen die bijgestaan zijn door iemand tijdens het gesprek beoordelen dit gesprek ook beter, een 7,2 tegen een 6,9. De waarde van iemand meenemen zit in het versterken van de onderhandelingspositie, ze voelen zich samen sterker dat is makkelijker om voet bij stuk te houden.
Ook wordt aangegeven dat er een meerwaarde zit in het praten met instanties en de weg weten in het systeem. Bron I&O Reserach – juli 2018
In het rapport ‘Zicht op de WMO 2015’ geeft het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) een beeld van wat er goed gaat en wat (nog) niet als het gaat om de toegang tot zorg en ondersteuning. De gemeenten kunnen hiervan leren. Meer informatie ook in 8 tips voor betere keukentafelgesprekken .
Voorbereiden op het keukentafelgesprek
U kent u zich zelf het beste. U kunt zelf daarom goed aangeven wat u nodig heeft; of als mens met dementie of als mantelzorger. Tijdens dit keukentafelgesprek komt ook uw eigen ondersteuningsbehoefte als mantelzorger aan bod.
Het advies voor uzelf is vooraf alvast in kaart te brengen en alvast na te denken over mogelijke oplossingen voor die ondersteuningsbehoefte.
Meerdere organisaties hebben een lijstje met tips gemaakt. Omdat u veel van de situatie weet, maar ook om ervoor te zorgen dat er mét u en niet óver u en uw inzet wordt gesproken. Lees meer in de Tips keukentafelgesprek Mezzo of gebruik het Voorbereidingsformulier keukentafelgesprek MEZZO of de Tips keukentafelgesprek personen met dementie ALZ NED of de Tips Tips keukentafelgesprek mantelzorgers ALZ NED .
Klachtenfunctionaris
Als u een klacht hebt en niet (meer) in gesprek met uw zorgaanbieder wilt of durft, kunt u contact opnemen met de klachtenfunctionaris. De klachtenfunctionaris kan u informeren over de klachtenregeling en bemiddelen tussen u en de behandelaar. Dit is geregeld in de Wet Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) die op 1 januari 2016 in werking is getreden. De wet regelt dat elke zorgaanbieder in Nederland over een klachtenfunctionaris moet beschikken.
Uit onderzoek blijkt dat mensen niet altijd tevreden zijn over de manier waarop zorgaanbieders hun klacht afhandelen. Het afhandelen van een klacht kan bijvoorbeeld lang duren of gebeurt op een onpersoonlijke manier. Mensen willen zich gehoord voelen. En dat anderen in de toekomst niet hetzelfde overkomt. Mensen kunnen daarom gratis terecht bij de klachtenfunctionaris van de zorgaanbieder. Uit de praktijk blijkt dat een goed gesprek tussen de cliënt en de zorgaanbieder het beste werkt. De klachtenfunctionaris kan zo’n gesprek op gang brengen. Lees meer op
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/kwaliteit-van-de-zorg/wet-kwaliteit-klachten-en-geschillen-zorg